1976’dan sonra bir ilk! Mark Asay İdam edildi

ABD’nin Florida eyaletinde ırkçı nedenlerle cinayet işlemekten suçlu bulunan ve beyazların üstünlüğüne inanan (white supremacist) bir mahkum, yeni denenen bir zehirli iğneyle idam edildi.

53 yaşındaki Mark Asay, eyalet tarihinde bir siyahı öldürdüğü için idam edilen ilk kişi oldu. Yerel saatle 22:22’de zehirli iğneyle gerçekleştirilen idamda, daha önce ABD’de hiç kullanılmamış olan bir karışımı denendi.

Asay’ın idamında etomidat adlı anestezik ilaç kullanıldı. “İdam kokteyli”nin içinde mahkumu felce uğratıp kalbini durduracak iki ilaç daha (rocuronium bromide –Rokunonium bromayd) ve potasyum asetat) eklendi. Asay, 1987 yılında Jacksonville’de işlenen iki cinayetten suçlu bulunmuştu.

Asay’a, idam edilmeden önce son arzusu da soruldu. Kızarmış jambon, patates kızartması, vanilyalı dondurma ve bir kutu kola içmek isteyen Asay yemeğini yedikten sonra Tanrı ile tanışmaya hazır olduğunu söyledi.

ABD’de zehirli iğneyle yapılan idamlarda enjekte edilen midazolam adlı maddenin kullanımı, “gereksiz acıya” neden olduğu gerekçesiyle Ocak ayında durdurulmuştu.

Mark Asay’ın davasına bakan yargıçlardan biri, daha önce hiç denenmemiş bu maddenin kullanılmasının “mahkuma denek hayvanı muamelesi yapmak” anlamına geleceğini savunarak, karara karşı çıkmıştı.

Asay, ırkçı yorumlar yaptıktan sonra siyahi Robert Lee Booker ile 26 yaşındaki Hispanik Robert McDowell’ı vurarak öldürmüştü.

Irkçı dövmeleri olan Asay, McDowell’ı öldürdüğünü itiraf etmiş ancak diğer cinayeti reddetmişti. Savcılar Asay’ın, birlikte olmak amacıyla kadın kostümü giymiş olan McDowell’ı kiraladığını ve gerçek cinsiyetini anladıktan sonra onu vurduğunu söyledi.

Avukatlar ise ABD’de geçen yıllarda zehirli iğneyle yapılan bazı idamlarda verilen ilaçların mahkumların idam sürecinde acı çekmesini engellemediğini iddia ediyordu.

Bu, idam cezası yöntemleri eleştirilen Florida’da son bir buçuk yıldır yapılan ilk idam oldu. ABD Yüksek Mahkemesi, Florida’daki yargıçların idam cezası üzerinde çok fazla hükmü olduğu kararına varmıştı. Yüksek Mahkeme’nin kararı ardından eyalet yasası değişerek, jürinin ancak oybirliği ile aldığı idam kararlarını yargıçlara tavsiye edebilmesi kuralı getirilmişti. Ancak bu kanun değişikliği Asay’ınki gibi geçmiş kararları etkilemiyor. Florida’da idam cezasının geri getirildiği 1976’dan bu yana, 20 siyah mahkum beyazları öldürdükleri gerekçesiyle idam edildi.